Ekonomist Daron Acemoğlu Seçim Atmosferinde Türkiye Ekonomisinin Geleceğini Yorumladı: “Ekonomi Paramparça”
Türkiye ekonomisinde bir sıkıntı var ve Ali İhsan Yavuz’un 2019 İstanbul Büyükşehir Belediye seçimlerinde kullandığı ünlü sözde “Hiçbir şey olmasa da mutlaka bir şeyler olur.” Geçmişte defalarca Nobel Ödülü’ne aday gösterilen ‘Ulusların Çöküşü’ ve ‘Dar Koridor’ adlı eserlerin yazarlarından ekonomist Daron Acemoğlu da seçimleri ekonomi ekseninde değerlendirdi. 14 Mayıs’tan sonra.
MIT’de Profesör Dr. Daron Acemoğlu, seçim sonuçlarını ekonomik konular kapsamında yorumluyor.
Ekonomide görmekten memnuniyet duyduğumuz enflasyon oranımız, yıkıldığı düşünülen Avrupa’nın 4-5 katı üzerindeyken, halkın alım gücünün düşmesi seçim vaadi kapsamında görülüyor.
Tüm bunların ötesinde vatandaşların derinlemesine analizlerinde olumlu gördüğü faiz oranlarındaki düşüşün piyasaya yansımadığı da gelen bilgilerde görülüyor.
Bunun ötesinde değerli bilgilerdeki gerçekler ekonomistleri çok endişelendiriyor. Bakalım Acemoğlu ne diyor?
“Türkiye seçimlerine yansımalar” başlıklı selinde Acemoğlu, “Sonuçtan hüsrana uğramamak mümkün değil” diyen Acemoğlu, Erdoğan zafere yakınken, büyük olasılıkla ikinci türden olacak. “Bu, çoğumuzun beklediğinden daha kötü.”
Acemoğlu, seçim sonuçlarıyla ilgili olarak, “Anlamak için Türk seçmeninin aşırı milliyetçi olduğunu kabul etmek değerli. Milliyetçi oylar Erdoğan, MHP, Denge Partisi ve Erdoğan’ın müttefiki uzak partiler arasında paylaşılsa da… Sağ MHP, oyların yüzde 10’unu aldı.”
Cumhur İttifakı ve Cumhur İttifakı’nın medyayı tamamen kontrol ettiğini söyleyen Acemoğlu, bunun ‘muhalefetin Kürt ayrılıkçılarla iş birliği yaptığı iddiasıyla milliyetçilik alevlerini körüklemek için’ kullanıldığını ve bunun ‘ülkecilikle birleşen’ etkili bir söylem olduğunu belirtiyor. Kılıçdaroğlu’nun Alevi olması’.
Acemoğlu, “Ekonomideki kötü yönetim ve yaygın yolsuzluk, (ben dahil) çoğu kişinin düşündüğü kadar geniş yankı uyandırmadı” diyerek, bu ekonomide seçimle ilgili en değerli yorumlardan birini yaptı.
Ekonomi ve yolsuzluğun ‘büyükşehirlerde önemli’ olduğunu ve ‘AKP’nin koruma ağlarını kurduğu ve kullandığı yerlerde’ öne çıkmadığını belirtiyor.
Deprem bölgelerindeki başarıyı şok edici olarak değerlendiren Acemoğlu, ‘İşte burada patronaj ağı çok değerli. Yıllar süren belediye ve üst düzey yolsuzluk, depremin etkilerinin ve ölümlerinin ciddiyetinden sorumluydu. Ancak barınma ve iş vaatleri işe yaradı’ diye açıklıyor.
“Medya hakimiyeti önemli ama bunun da ötesine geçiyor. Bu kısım demokrasiler için kötü bir haber.” Sadece Türkiye’de değil tüm dünyada” dedi.
Acemoğlu, “Bütün bunlar Türk kurumlarının geleceği için korkunç haberler” dedi. “Yargı ve kolluk tüm bağımsızlığını yitirdi. Güçlü yolsuzluk ağları (inşaat sektörü merkezli) ve medyanın durumuyla birleşince bu gerçekten kötü bir haber.”
‘AKP’nin kurduğu mekanizmayı tanımalı ve seçim başarısı durumunda ders almalıyız. Bu demokratik sürecin bir parçası ama muhaliflere (bazıları hapiste) ve muhalefete yönelik baskı, medya kontrolü ve sindirme nedeniyle ‘gerçekten demokratik’ değil” diyen Daron Acemoğlu, “Ama demokrasi için, işler daha kötü olabilir. AKP milletvekillerini kaybetmiş olsa da muhalefet artık daha zayıf ve parçalanmış durumda. Ayrıca CHP, koalisyonu ortada tutmak için müttefiklerine birkaç milletvekilliği vermeli (bu bir hata olabilir)’ dedi.
Bundan sonrası çok eğlenceli! Daron Acemoğlu: “Ülke için kötü haber, ekonomi darmadağın”
‘AKP, patronaj ağını güçlendirme vaatleriyle rezervlerini tüketti ve harcamalarını büyük ölçüde artırdı. Ülkenin ekonomik çöküşten nasıl kurtulacağını bilmiyorum.
“Endişelerden biri, ekonomik krizin (bana göre durumun vehametini tam olarak anlamamış görünen) bir muhalefet hükümetinde olması ve CHP’nin ve onun oburlarının prestijini zedelemesiydi. AKP ekonomiyi düzeltmeye çalışacak.”
“Ne yazık ki AKP’nin de krizle başa çıkabileceğine dair herhangi bir işaret görmüyorum. Görevi üstlenecek çok az nitelikli insan var ve yolsuzluk ve kötü yönetim muhtemelen devam edecek. AKP’nin geleceğinden endişe ediyorum.” ekonomi ve demokrasi.”
Daron Acemoğlu ile ilgili yorumlar da dikkat çekti.
Kimi güldürdü, kimi düşündürdü.
CHP’nin seçim öncesi ekonomiyi hedef alan “İkinci Yüzyıla Çağrı” Bildirgesi çalışmasında da yer alan ünlü akademisyen,
Seçimlerden sonra krizin her yönden çıkacağını öngörürken,
CHP’nin seçimi kazanamamasının ekonomik krizin sorumlusu olarak görülmeyeceği anlamına geleceğini düşünmesi de dikkat çekti.
Özellikle büyükşehirler dışında vatandaşların ekonomik krizi hissetmediği ya da önemsemediği vurgusu dikkat çekerken,
Seçimler öncesinde tüm uzmanlar belirleyici faktörün “ekonomi” olacağını tahmin ediyordu.
Sizin için belirleyici faktör neydi? Yorumlarda buluşalım.
